Manuscript Data AM 624 4to

Comments #maintext #astronomy #computus #encyclopaedia #divination
Introduction AM 624 4to is a composite manuscript dated to respectively around 1500 (ONP Register, 457) and the fifteenth century (Kålund Katalog II, 37). The contents point towards the later date, although it seems that at least some of the contents were collected over a longer time span. The manuscript’s last known owner was Hjalti Þorsteinsson (Vatnsfjörður), as stated by Árni Magnússon (AM slip with AM 624 4to and  AM 435 a 4to f. 122v). There is a total of 170 fols, some of which are incomplete.  Content-wise, it is a collection of very diverse texts, which are united by a religious-devotional or computistic theme. The majority of the texts is by far written in Icelandic, with the exception of fols. 97rv and 105r–107v. Those parts come in a highly deficient Latin that gives evidence to the scribe’s unfamiliarity with the language. As the Latin is corrupt beyond any comprehension, these parts would have been virtually useless to any reader except for maybe as a token. From the contents, it seems that a priest would be a likely candidate to own such a manuscript, but this would certainly imply a below-average knowledge of the liturgical language, even for the time of the manuscript’s production. The bad quality of the Latin also suggests that the producers or users of this manuscript cannot have been the translators of the translated texts from the Latin, such as the translations of Bernhard of Clairvaux’ Meditationes. The Latin on fols. 97rv consists of the cardinal and ordinal numbers from 1 through to 1000, an item also found elsewhere. There is nothing peculiar about this representation. Fols 105r–107v are more intriguing and diverse, despite their being summarised in the catalogues as “Um stjörnubókar fræði ok rimtal” (on astronomy and the computus). All of these texts reveal that the scribe did not know any Latin, as the sentences are not grammatical and contain words that do not even resemble Latin. The first three units, i.e. from the mantic alphabet starting f. 105r:12 to the section on the addition on fragments concluding f. 105v:9, have evidently been copied as a block from one exemplar, as the present scribe was unable to discern text borders due to his poor language skills. Thus, he frequently  confused which lines had to go with which text. This is especially striking at the transition from the mantic alphabet to the verses on numbers, where the exemplar probably had an irregular line break leading to a mix-up of the two texts. The two following versions of Cisiojanus, the first dominical, the second regular, are not distinct, either, the layout is random and the frequent mistakes reduce the text to dysfunctional nonsense. It seems that the scribe had no idea what he was actually copying. Finally, there are Latin verses on the computus, otherwise known as rímtöl/rymbegla. Also here, mistakes are frequent. There are minor progressing variations in writing, however, which point towards the texts being collected over a longer time span, rather than having been written in one go. AM 624 4to is an important witness to the latinity in late medieval Iceland as well as the contemporary approach to popular science. Texts found elsewhere are copied without any knowledge of the language, thus rendering a manuscript that is partially useless except for the purpose of collecting.
Shelfmark AM 624 4to
Provenance Iceland
Summary Miscellany
Type miscellaneous
Repository SÁM
Link See entry on Handrit.org
Link See photos at digital collections

Related Latin Data

>106r:22–106v

Chronology progressing
Interrelation integral
Location main
Same Hand As Norse yes
Category computus
Codicological Function main text
Contents calculation of communes and embolismales
Comments
Comments

>105v:10–15

Chronology same
Interrelation integral
Location main
Same Hand As Norse yes
Category computus
Codicological Function main text
Contents dominical Cisiojanus
Comments
Comments

>105v:15–106r

Chronology same
Interrelation integral
Location main
Same Hand As Norse yes
Category computus
Codicological Function main text
Contents ordinary Cisiojanus
Comments
Comments

>106r

Chronology same
Interrelation integral
Location main
Same Hand As Norse yes
Category computus
Codicological Function main text
Contents verses on calculation of feast days and seasons
Comments
Comments

>105v:2–5

Chronology same
Interrelation integral
Location main
Same Hand As Norse yes
Category computus
Codicological Function main text
Contents verses on Ember Days
Comments
Comments

>105r:12–22

Chronology same
Interrelation integral
Location main
Same Hand As Norse yes
Category divination
Codicological Function main text
Contents mantic alphabet
Comments
Comments

>105v:5–9

Chronology same
Interrelation integral
Location main
Same Hand As Norse yes
Category encyclopaedia
Codicological Function main text
Contents addition of fractions
Comments
Comments

>97rv

Chronology same
Interrelation integral
Location main
Same Hand As Norse yes
Category encyclopaedia
Codicological Function main text
Contents cardinal and ordinal numerals, 1–1000
Comments
Comments

>105r:22–105v:2

Chronology same
Interrelation integral
Location main
Same Hand As Norse yes
Category encyclopaedia
Codicological Function main text
Contents verses on numbers
Comments
Comments

AM 624 4to

AM 624 4to



8v ———————————————————————
aue maꝛia


9r ———————————————————————
aue
aue maria

9v ———————————————————————
aue


10r ———————————————————————
aue m


10r ———————————————————————
aue m gꝛͨa


11r ———————————————————————
aue


11v ———————————————————————
aue m


12r ———————————————————————
aue


12v ———————————————————————
aue


13r ———————————————————————
aue


13v ———————————————————————
aue


14r ———————————————————————
aue


14v ———————————————————————
aue


15r ———————————————————————
aue


15v ———————————————————————
maria aue mari


16r ———————————————————————
mari aue


16v ———————————————————————
m aue


17r ———————————————————————
jheſuſ aue maria


17v ———————————————————————
aue


18r ———————————————————————
m aue m


18v ———————————————————————
ue


———————————————————————
ma ue


19v ———————————————————————
aue


20r ———————————————————————
aue aue


20v ———————————————————————
ue


21r ———————————————————————
ue


21v ———————————————————————
ue


22r ———————————————————————
mͬia ue


22v ———————————————————————
ue


23r ———————————————————————
ꜷe ue


23v ———————————————————————
ue


24r ———————————————————————
ue


24v ———————————————————————
mͬia ue


25r ———————————————————————
ue


25v ———————————————————————
ue


26r ———————————————————————
ue mͬ


26v ———————————————————————
mari maꝛia aue ma


27r ———————————————————————
ue ue


27v ———————————————————————
m


28r ———————————————————————
aue maꝛia


28v ———————————————————————
aue


29v ———————————————————————
aue maꝛia


30r ———————————————————————
aue maria


30v ———————————————————————
maꝛia aue


31r ———————————————————————
maria gꝛ̅a plena ꝺ̅ns tecu̅


31v ———————————————————————
aue ·maꝛia gꝛ̅a plena


32r ———————————————————————
aue m̅ns


33r ———————————————————————
maꝛia


33v ———————————————————————
aue maꝛia gꝛ̅a


34r ———————————————————————
ma


34v ———————————————————————
maꝛia


———————————————————————
maꝛia gꝛ̅a


35v ———————————————————————
aue maria maꝛia gꝛ̅a


36v ———————————————————————
aue maꝛia gꝛ̅a

37r ———————————————————————
plena


37v ———————————————————————
maꝛia


38r ———————————————————————
ſ̅ca maꝛia meo


39r ———————————————————————
maꝛia gr̅a


40v ———————————————————————
aue maꝛia


41r ———————————————————————
m


41v ———————————————————————
ue


42r ———————————————————————
aua maꝛia


42v ———————————————————————
m ue maꝛia aue

43r ———————————————————————
maꝛia


43v ———————————————————————
aue maria


44r ———————————————————————
aue mari


44v ———————————————————————
a a


49r ———————————————————————

 Un ·i· ꝺuo ·ij· tꝛeſ ·iij· qͣtuoꝛ ·iiij· qͥnq ·u· ſex ·uj· ſepte̅ ·uij· oo ·uiij·
10noue̅ ·ix· ꝺece̅ ·x· u̅ꝺeci̅ ·xj· ꝺuoꝺeci̅ ·xij· treſꝺeci̅ ·xiij· qͣtuͦᷣꝺeci̅ xiiij;
 qͥnꝺeci̅ xu· ſeꝺeci̅ xuj· ſepti̅ꝺeci̅ xuij· ooꝺeci̅ xuiij· noue̅ꝺeci̅
 xix· uigi̅ti xx· uigi̅ti un ·xxj· tͥgi̅ta xxx· tͥgi̅ta un ·xxxſ· q
13gi̅ta xl· qͥnqgi̅ta l· ſexagi̅ta lx· ſeptuagi̅ta lxx· oogi̅ta lxxx
 nogi̅ta lxxxx· ce̅tu̅ ·c· ꝺuoce̅ti ·cc· tꝛece̅ti ·ccc· qꝺꝛi̅ge̅ti ·cccc· qui
 ̅ge̅ti ·ꝺ· ſexce̅ti ·ꝺc· ſepti̅ge̅ti ·ꝺcc· oi̅ge̅ti ·ꝺccc· no̅ige̅ti ·ꝺcccc·
16mille ··
ꝛiu au̅᷒· ſec̅ au̅᷒· t͛͛ti au̅᷒· qꝛt au̅᷒· qͥnt ·ſext ·ſeptim ·oa
 u ·non ·ꝺecim ·u̅ꝺecim ·ꝺuoꝺecim ·tꝛeꝺecim ·qꝛtꝺecim ·qͥntꝺecim
 ſexꝺecim ·ſeptimꝺecim ·oauꝺecim ·nonꝺecim ·uiceim
19tͥceim · qgeim · qͥnqgeim · ſexageim · ſeptuageim · oo
 geim · nonageim · ce̅teſim · ꝺuoce̅teſim · trece̅teſim · qꝺꝛi̅ge̅
 teſim · qͥnge̅teſim · ſexce̅teſim · ſepti̅ge̅teſim · oi̅ge̅teſim
22nonge̅teſim · illeſim :


105r ———————————————————————

 Siuſ ſcire |-ꝺelingua-| ꝺecanta a a̅ phll cum or̅oe ꝺe
13uota ut ði tͥ maifeſtetꝺ q q riſ ·Puuſt eia plaſt͛ie
  uͥ ma tit͛am quam in eo reenſ ſic conoſceſ
·A·
 ſigiꝼicͭ uitam uoſteſtatem ·B· pͨtatem ſ̅ʀ pl̅m
16·c· moꝛtem uiri ·D· 2tuꝛbacione u̅l moꝛte̅ ·· leti
 tiam gauꝺiu̅ ·F· nobilem ſangͥnem ·G· otione̅ ·· mo
 rtem ·J· bonam uitam ·k· Jn anem licem ·L· letitiam
19 honuͤm ·· ꝺelorem ·N· reuificationem ·O· poſteſtate̅
 uite ·P· ſanitem ·Q· cantellam uite ·R· reſtrac̅om ·S·
 animi ſalutem ·T· num͛atum ·U· ꝺemoꝛacione̅ ·X· par
22enteſ ofuacione̅ ·U·
22Jmonſ ·w·
22 pecunia̅

22quinoſ ·x·
 ꝺeenoſ ·xx· ꝺupla ·xxx· jꝺem tͥplaꝺ ·lx· ·l· qͦq ſola quinqͣ
 ginta ·Faat Seꝺnona ginta ꝺat xc ·c· ꝺaꝺ ſexenoſ

105v ———————————————————————
quaꝺginta ·cꝺ· ·ꝺc· ſexcentoſ ·· milli ꝼaat ſit p̅it aauf͛t centu̅ ſit num͛um ꝺebemm skꝛibe totvvm ·
Eclebtat eccl̅amͯj ſciunt ifuoꝛſin Daꝺ cͧx locia cinele caryſ mata ꝺie ut ſit jnangaia guaꝛta ſequenſ ſeria ꝺꝺit ꝺiꝺo q Defloꝛe Gꝛaꝺuſ biꝼex Friſam Gaꝼeꝛ raꝺit ·Funꝺaſ ſeꝺ aſſſoꝛ ·Benꝺroſa Funꝺite p̅ nonaſ occto jꝺ ſem Quinq nonaſ t͛ni ſeximoſ ??? quateꝛni ·Septem lunaſ quinq ſeptem tͥa ſem͛

AM 624 4to

AM 624 4to

Prayer
|| 8v || aue maꝛia || 9r || aue aue maria || 9v || aue || 10r || aue maria || 10r || aue maria gꝛacia || 11r || aue || 11v || aue maria || 12r || aue || 12v || aue || 13r || aue || 13v || aue || 14r || aue || 14v || aue || 15r || aue || 15v || maria aue mari || 16r || mari aue || 16v || maria aue || 17r || jheſuſ aue maria || 17v || aue || 18r || maaria aue maria || 18v || ue || || maaria ue || 19v || aue || 20r || aue aue || 20v || ue || 21r || ue || 21v || ue || 22r || maria ue || 22v || ue || 23r || ꜷe ue || 23v || ue || 24r || ue || 24v || maria ue || 25r || ue || 25v || ue || 26r || ue maria || 26v || maria maꝛia aue maria || 27r || ue ue || 27v || maria || 28r || aue maꝛia || 28v || aue || 29v || aue maꝛia || 30r || aue maria || 30v || maꝛia aue || 31r || maria gꝛacia plena ꝺominus tecum || 31v || aue ·maꝛia gꝛacia plena || 32r || aue mariagracia⟩ ⟨plena⟩ ꝺominus || 33r || maꝛia || 33v || aue maꝛia gꝛacia || 34r || maria || 34v || maꝛia || || maꝛia gꝛacia || 35v || aue maria maꝛia gꝛacia || 36v || aue maꝛia gꝛacia || 37r || plena || 37v || maꝛia || 38r || ſancta maꝛia mea || 39r || maꝛia gracia || 40v || aue maꝛia || 41r || maria || 41v || ue || 42r || aue maꝛia || 42v || maria ue maꝛia aue || 43r || maꝛia || 43v || aue maria || 44r || aue maria || 44v || aue aue
Latin numbers
Cardinal numbers
|| 49r || Unus ·i· ꝺuo ·ij· tꝛeſ ·iij· quatuoꝛ ·iiij· quinque ·u· ſex ·uj· ſeptem ·uij· oo ·uiij· nouem ·ix· ꝺecem ·x· unꝺecim ·xj· ꝺuoꝺecim ·xij· treſꝺecim ·xiij· quatuorꝺecim xiiij quinꝺecim x;u· ſeꝺecim xuj· ſeptimꝺecim xuij· ooꝺecim xuiij· nouemꝺecim xix· uiginti xx· uiginti unus ·xxj· triginta xxx· triginta unus ·xxxetcetera· quaraginta xl· quinquaginta l· ſexaginta lx· ſeptuaginta lxx· ooginta lxxx nonaginta lxxxx· centum ·c· ꝺuocenti ·cc· tꝛecenti ·ccc· quaꝺꝛintenti ·cccc· quingenti ·ꝺ· ſexcenti ·ꝺc· ſeptingenti ·ꝺcc· oingenti ·ꝺccc· nonigenti ·ꝺcccc· mille ··
Ordinal numbers
ꝛius ſecunus tertius quaꝛtus quintus ·ſextus ·ſeptimus ·oauus ·nonus ·ꝺecimus ·unꝺecimus ·ꝺuoꝺecimus ·tꝛeꝺecimus ·quaꝛtusꝺecimus ·quintusꝺecimus ſexꝺecimus ·ſeptimusꝺecimus ·oauusꝺecimus ·nonusꝺecimus ·uiceimus triceimus · quarageimus · quinquageimus · ſexageimus · ſeptuageimus · oogeimus · nonageimus · centeſimus · ꝺuocenteſimus · trecenteſimus · quaꝺꝛingenteſimus · quingenteſimus · ſexcenteſimus · ſeptingenteſimus · oingenteſimus nongenteſimus · illeſimus :
Mantic alphabet
Prologue
|| 105r || Si uiſ ſcire de aliqua re ꝺecanta aliquem pſalmum cum oratione ꝺeuota ut ꝺeus tibi manifeſtet quod quaeriſ ·Postea ⟨in⟩ psalterio primam literam quam in eo reperieſ ſic cognosces
Alphabetic key
·A· ſigniꝼicat uitam et poteſtatem ·B· potestatem ſupeʀ populum ·c· moꝛtem uiri ·D· contuꝛbacione uel moꝛtem ·· letitiam et gauꝺium ·F· nobilem ſanguinem ·G· occasionem ·· mortem ·J· bonam uitam ·k· inanem licem ·L· letitiam et honorem ·· dolorem ·N· reuificationem ·O· poteſtatem uite ·P· ſanitatem ·Q· cautelam uite ·R· reſtairacionem ·S· animi ſalutem ·T· immutationem ·U· mortem ·X· parentiſ obuiacionem ·U· ⟨quicquid uolueris tibi dicitur⟩ ⟨⟩ ⟨⟩; Z pecuniam
Varia
Verses on numbers
J⟩ ⟨monoſ⟩ ⟨v⟩ quinoſ ·x· ꝺenoſ ·xx· ꝺupla ·xxx· jꝺem triplaꝺ ·lx· ·l· quoque ſola quinquaginta ·Faat Seꝺnona ginta ꝺat xc ·c· ꝺaꝺ ſexenoſ || 105v || quaꝺraginta ·cꝺ· ·ꝺc· ſexcentoſ ·· milli ꝼaat ſit praeit aaufert centum ſit numerum ꝺebemmus skꝛibe totvvm ·
Verses for Ember Days
??? ecclesia mj conſciuntur ??? Daꝺ crux locia cinele caryſ mata ꝺie ut ſit jnangaia guaꝛta ſequenſ ſeria
Corrupt verses on calculus
A⟩ꝺꝺit ꝺiꝺo quae Defloꝛe Gꝛaꝺuſ biꝼex Gaꝼeꝛus raꝺitus ·Funꝺaſ ſeꝺ ·Benꝺroſa Funꝺite et prae nonaſ occto jꝺus ſemper Quinque nonaſ terni et quateꝛni ·Septem lunaſ quinque ſeptem tria ſemel

AM 624 4to

AM 624 4to

Prayer
Aue Maria Aue Aue Maria Aue Aue Maria Aue Maria gratia Aue Aue Maria Aue Aue Aue Aue Aue Aue Aue Maria aue Maria Maria aue aue Ihesus aue Maria Aue Maria aue Maria aue Maria aue Aue aue aue Aue Aue Aue Maria aue Aue aue aue Aue Aue Maria aue Aue Aue Aue Maria Maria Maria aue Maria Aue Aue Maria Aue Maria Aue Aue Maria Aue Maria Maria aue Maria gratia plena dominus tecum Aue ,Maria gratia plena Aue Maria gratia plena dominus Maria Aue Maria gratia Maria Maria Maria gratia Aue Maria Maria gratia Aue Maria gratia plena Maria sancta Maria mea Maria gratia aue Maria Maria Aue Aue Maria Maria Aue Maria aue Maria Aue Maria Aue Maria Aue aue
Latin numbers
Cardinal numbers
Unus .i. duo .ii. tres .iii. quatuor .iu. quinque .u. sex .ui. septem .uii. octo .uiii. nouem .ix. decem .x. .xi. duodecim .xii. tredecim .xiii. .xiu. quindecim .xu. sedecim .xui. septemdecim .xuii. octodecim .xuiii. nouemdecim .xix. uiginti .xx. uiginti unus .xxi. triginta .xxx. triginta unus .xxx. quadraginta .xl. quinquaginta .l. sexaginta .lx. septuaginta .lxx. octoginta .lxxx. nonaginta .lx. centum .c. duocenti .cc. trecenti .ccc. quadringenti .cd. quingenti .d. sexcenti .dc. septingenti .dcc. octingenti .dccc. nonigenti .cm. mille .m.
Ordinal numbers
Prius secundus tertius quartus quintus .sextus .septimus .octauus .nonus .decimus .undecimus .duodecimus .tredecimus .quartusdecimus .quintusdecimus sexdecimus .septimusdecimus .octauusdecimus .nonusdecimus .uicesimus tricesimus . quadragesimus . quinquagesimus . sexagesimus .. septuagesimus . octogesimus . nonagesimus . centesimus . duocentesimus . trecentesimus . quadringentesimus . quingentesimus . sexcentesimus . septingentesimus . octingentesimus nongentesimus millesimus .
Mantic alphabet
Prologue
Si uis scire de aliqua re decanta aliquem psalmum cum oratione deuota ut deus tibi manifestet quod quaeris .Postea in psalterio primam litteram quam in eo reperies sic cognosces
Alphabetic key
.A. significat uitam et potestatem .B. potestatem super populum .C. mortem uiri .D. conturbationem uel mortem .E. laetitiam et gauꝺium .F. nobilem sanguinem .G. occasionem .H. mortem .I. bonam uitam .K. inanem litem .L. letitiam et honorem .M. dolorem .N. reuificationem .O. potestatem uitae .P. sanitatem .Q. cautelam uite .R. restaurationem .S. animi salutem .T. immutationem .U. mortem .X. parentis obviationem .y. quicquid uolueris tibi dicitur Z pecuniam
Varia
Verses on numbers
I monos u quinos x denos xx dupla xxx uicenos idem triplat lx l quoque sola quinquaginta faciat Sed nonaginta dat xc c dat centenos d quingentos et dc sexcentos m mille sonat si precessit aufert centum sic numerum debemus scribere totum .
Verses for Ember Days
Celebrat ecclesia iiij.or tempora consciens istos uersus .Sant crux Lucia Cineres charismata dia ut sit in angaria quarta sequens feria .
Corrupt verses on calculus
Addit Dido quae de flore gradus bissex ??? radius . sed Funꝺite et prae nonaſ octobris semper .Quinque nouenas nouem uicenas duo quaterni .Septem denas quinque septenas tria seni